Mali Kural ve Türkiye’de Yönetimler Üzerindeki Etkisi
Özet
Mali kurallar 20’nci yüzyılın sonlarında uygulanmaya başlamış ve gelir, harcama, bütçe ve borçlanmaya limitler koyan getiren yeni bir anlayıştır. Getirilen bu kuralların amacı mali disiplin ve mali sürdürülebilirlik gibi kuralları hayata geçirmektir. Ülkemizde merkezi hükümet düzeyinde mali kural benzeri uygulamaların ilk örnekleri 2001 yılında uygulanmaya başlamış ve faiz dışı fazla uygulaması ile mali disiplin sağlanmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada öncelikle mali kurallar hakkında genel bilgiler verilmiş, daha sonra dünyada ve Türkiye’de mali kural uygulamalarının etkisi üzerinde durulmuş ve sonuçlar üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır.
##plugins.generic.paperbuzz.metrics##
Referanslar
Akduğan, U. ve Agun, B. H. (2018). Türkiye’de Belediyelerin Mali Sürdürülebilirliği: Birincil Denge Yaklaşımı. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (2), 207-222. DOI: https://doi.org/10.26468/trakyasobed.452043
Aktan, C. C. (2010). Mali Kurallar (Ekonomi Politikası Yönetiminde Anayasal ve Yasal Mali Kurallar. İçinde; Mali Kurallar Maliye Politikası Yönetiminde Yeni Bir Eğilim: Vergi, Harcama, Borçlanma vs. Üzerine Kurallar ve Sınırlamalar, (Ed: C. C. Aktan, A. Kesik ve F. Kaya), ss. 84-97, Ankara: T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
Aktan, C.C., Çoban, H. ve Demir, İ.C. (2010). Kurumsal Maliye Politikası Perspektifinden Vergi ve Harcama Sınırlamaları. İçinde; Mali Kurallar Maliye Politikası Yönetiminde Yeni Bir Eğilim: Vergi, Harcama, Borçlanma vs. Üzerine Kurallar ve Sınırlamalar, (Ed: C. C. Aktan, A. Kesik ve F. Kaya), ss. s. 98-123, Ankara: T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
Bekar. Günay, A. (2009). Kamu Mali Dengesinin Sağlanmasında Mali Kurallar ve Önemi. İçinde; Küreselleşme Ve Kamu Maliyesinde Yaşanan Dönüşüm, (Ed: A. Eker ve H. A. Şimşek), ss. 65-91, Ankara: T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
Çolak, M. (2010). Mali Kural ve Vergi Gelirlerine Etkisi.
Yaklaşım, 208.
Debrun, X. vd. (2008). A New Fiscal Rule: Should Israel “Go Swiss?”. IMF Working Paper, 87, International Monetary Fund. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.1119427
Dede Ercan, M. (2010). Anayasal İktisat Perspektifinden Maliye Politikası Kuralları ve Avrupa Birliği Ülkelerinde Uygulamanın İncelenmesi. Ankara: T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
Erdinç, Z. (2007). Uluslararası Para Fonu -Türkiye İlişkilerinin Gelişimi ve 19.Stand-By Anlaşması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18.
Eroğlu, N. ve Eroğlu, İ. (2009). IMF –Türkiye İlişkileri ve 20. Stand-By Müzakereleri Üzerine Bir Değerlendirme. KMU İİBF Dergisi, 11(17), 124-146.
Demir, M. ve İnan, M. (2011). Türkiye’de Mali Kural. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 13(2), 25-66.
Demirtaş, T. (2015). Mahalli İdare Düzeyinde Mali Kuralların İncelenmesi. U.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (2), 1-32.
European Commission. What are numerical fiscal rules?. https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/indicators-statistics/economic-databases/fiscal-governance-eu-member-states/numerical-fiscal-rules-eu-member-countries_en(Erişim Tarihi: 14/09/2020).
Günay, A. ve Özen, A. ( 2002). Avrupa Birliği’nde Mali Disiplinin Sağlanmasına Yönelik Maastricht Kriterlerinin Anayasal İktisat Perspektifinden Değerlendirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 66-82.
Günay, A. (2006). Mali Disiplinin Sağlanmasında Denk Bütçe Yaklaşımı ve Türkiye’de Uygulanabilirliği (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Günaydın, İ., ve Eser, L. Y. (2009). Maliye Politikasındaki Yeni Trend: Mali Kurallar. Maliye Dergisi, 156, 51-65.
Gürdal, T. (2008). Türkiye’de Faiz Dışı Fazla ve Borçların Sürdürülebilirliği (1975-2007 Dönemi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, X(II), 417-442.
Güngör, K. (2011). Küresel Kriz Mali Kural ve Türkiye. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Hazine ve Maliye Bakanlığı. (2020). Aylık Bütçe Gerçekleşme Raporu.
IMF. Fiscal Rules Dataset 1985-2015. (Yayın Tarihi: Mart), 2017). http://www.imf.org/external/datamapper/fiscalrules/matrix/matrix.htm (Erişim Tarihi: 14/09/2020).
IMF, Fiscal Affairs Department 1985 – 2015 (Yayın Tarihi: Mart 2017) https://www.imf.org/external/datamapper/fiscalrules/map/map.htm (Erişim Tarihi: 14/09/2020).
Işık, A. ve Meriç, M. ( 2009). AB’de Kamu Yatırımlarının Finansmanında Altın Kural. Ege Akademik Bakış, 9(4), 1591-1603. DOI: https://doi.org/10.21121/eab.2009419690
Karakurt, B., ve Akdemir, T. (2010). Kurallı Maliye Politikası: Türkiye’de Kurallı Maliye Politikası Örnekleri, Maliye Dergisi, 158, 226-261.
Karayazı, M. (2017). Küresel Krizin Mali Kural Uygulamalarına Etkisi: Seçilmiş Ülke Örnekleri Açısından Bir İnceleme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(51), 1047-1058. DOI: https://doi.org/10.17719/jisr.2017.1836
Kasal, S. (2017). Mali Alan ve Mali Kural İlişkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
Kaya, F. (2010). Türk Kamu Mali Yönetiminde Örtük Mali Kurallar ve Ülke Tecrübelerinin Değerlendirilmesi. İçinde; Mali Kurallar Maliye Politikası Yönetiminde Yeni Bir Eğilim: Vergi, Harcama, Borçlanma vs. Üzerine Kurallar ve Sınırlamalar, (Ed: C. C. Aktan, A. Kesik ve F. Kaya), ss. 380-405, Ankara: T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
Kılıç, R. (2019). Mali Kural Türlerinin Ekonomik Amaçları Gerçekleştirmedeki Başarı Düzeyleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kopits, G. and Symansky, S. (1998). Fiscal Policy Rules. IMF Occasional Paper, 162, 1- 45. DOI: https://doi.org/10.5089/9781557757043.084
Kopıts, George (2001). Fiscal Rules: Useful Policy Framework or Unnecessary Ornament. IMF Working Paper, 145, 1-24. DOI: https://doi.org/10.5089/9781451856545.001
Polat, A. ve Ertürk, Y. (2017). Krizlerle Mücadelede Mali Kuralların Uygulanabilirliğinin Anayasal İktisat Perspektifinden Değerlendirilmesi. Gazi Akademi Genç Sosyal Bilimciler Sempozyumu. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Özel Sayısı, 370-394.
Özker, A. N.ve Biniş, M. (2009). Mali Kurallar ve Bir Vergi Anayasası Yaklaşımı, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 1(1), 17-39.
Öztürk, N. (2020). Kamu Maliyesi. 5. Baskı. Bursa: Ekin Kitapevi.
Şahintürk Alçin, D. ve Bulut Akyol, Öznur. (2019) Mali Disiplini Sağlama Yolunda Mali Kural Uygulamaları. Yönetim ve Ekonomi, 26(2), 411-433.
Şen, K. (2010). Mali Kural, Bazı Uluslararası Uygulamalar ve Türkiye İncelemesi. Bütçe Dünyası Dergisi,34, 26-57.
Şevik, E. (2008). Mali Kurallar, Bütçe Dünyası, 3(28), 50-59.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (Eylül 2010). Mali Kural, Bülten, Ankara: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü, Sayı: 19.
Ulusoy, A. ve Akdemir, T. (2019). Mahalli İdareler. 11. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetimi Kanunu.
Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu.
Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu.
Sayılı Belediye Kanunu.
