Değişen Sınırlar ve Aktarıcı Olarak Kadın: Türkiye’deki Suriye’den Gelen Çerkes Kadınlar
Özet
2011'den bu yana Suriye’deki çatışmalar nedeniyle Suriye’de yaşayan Çerkes diasporasının önemli bir kısmı 'ye sığınmıştır. İç savaş neticesinde deneyimlenen zorunlu göç, Çerkes toplumunu üçüncü defa aynı travmaya maruz bırakmıştır. Ne var ki Suriyeli Çerkesler, kendileri gibi ülkelerini terk etmek zorunda kalan, Arap ve Kürt muadillerinden farklı koşullara maruz kalmışlardır. Akrabalık ilişkileri üzerinden kurulan dayanışma ağlarını kullanan Çerkes diasporası, diğer sığınmacı grupların yaşadığı sıkıntılardan bir nebze de olsa kurtulmuş görünmektedir. Bu esnada diaspora, genel olarak sığınmacılara ve Suriyelilere yönelik genel olumsuz tutumlar karşısında yeni hayatta kalma stratejileri de geliştirebilmiştir. Söz konusu deneyim genel olarak sosyal sınıf, etnik aidiyet ve ayrım konularıyla ilgili olarak tartışılmıştır. Ancak son zamanlardaki zorunlu göçün toplumsal cinsiyet boyutu hafife alınmış veya ihmal edilmiştir. Bu çalışma, Suriye'den 'ye göç eden Çerkes toplumu içindeki kadınların yeni diasporik deneyimini verili toplumsal taleplerini karşılamak için yeni rol biçimleri üretip üretmediklerini tartışarak anlamayı amaçlamaktadır. Tartışmaya konu olan veriler 2019 yılında yapılan saha çalışmasının bulgularına dayanmaktadır. Çalışmada, ataerkilliğin diaspora içinde pekişme süreci ve bu süreci kolayşlaştıran etmenler değerlendirilmesi elzem bulgular olarak ele alınmıştır.
##plugins.generic.paperbuzz.metrics##
Referanslar
Akdeniz-Göker, E. (2019). Exile within Exile: Syrian Circassians Journey into Turkey, Reflections on International Relations, Politics, History and Law Nesrin Kenar ve Philip Osama Amour (Eds.), IJOPEC, (ISBN: 978-1-912503-89-6, Publication No: 2019/26)
Avangyan, A. (2004). Osmanlı İmparatorluğu ve Kemalist Türkiye’nin Devlet-İktidar Sisteminde Çerkesler. İstanbul: Belge Yayınları.
Besleney, Z. A. (2014). The Circassian Diaspora in Turkey: A Political History. London, UK: Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9781315849492
Cohen, R. (1996). Diasporas and the Nation-State: From Victims to Challengers, International Affairs, 72 (13), 507-520. DOI: https://doi.org/10.2307/2625554
Dedeoğlu, S. (2011). Türkiye’de Göçmenlerin Sosyal Dışlanması: İstanbul Hazır-Giyim Sanayinde Çalışan Azerbaycanlı Göçmen Kadınlar Örneği, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(01), 27-48. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002193 DOI: https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002193
Doğan, S. (2009). Formations of Diaspora Nationalism: The Case of Circassians in Turkey. Unpublished Ph.D. thesis, Department of Political Science, Sabancı University, İstanbul.
Dündar, F. (1999). Türkiye Nüfus Sayımlarında Azınlıklar, İstanbul: Doz Yayınları. Kaya, A. (2005). Cultural reification in Circassian diaspora: stereotypes, prejudices, and ethnic relations, Journal of Ethnic and Migration Studies, 31(1), 129-149.
Gökbayrak, Ş. (2009). Refah Devletinin Dönüşümü ve Bakım Hizmetlerinin Görünmez Emekçileri Göçmen Kadınlar, Çalışma ve Toplum, 2(21), 55-82.
Jaimoukha, A. (2001). The Circassians: A Handbook. Palgrave.
Kaya, A. (2005). Cultural reification in Circassian diaspora: stereotypes, prejudices, and ethnic relations, Journal of Ethnic and Migration Studies, 31(1), 129-149. DOI: https://doi.org/10.1080/1369183042000305717
Kaya, A. (2014). The Circassia Diaspora in and Outside Turkey: Construction of Transnational Space in the Post-Communist Era, Problems of Post-Communism, 61/4, 50-65. DOI: https://doi.org/10.2753/PPC1075-8216610404
Kaya, A. (2004). Political Participation Strategies of the Circassian Diaspora in Turkey, Mediterranean Politics, 9:2, 221-239. DOI: https://doi.org/10.1080/1362939042000221286
Karpat, K. (1985). Ottoman Population: Demographic and Social Characteristics. Madison: The University of Wisconsin Press, 1985.
Mark J. M & Stephen Castels (2008). Göçler Çağı: Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri. İstanbul Bilgi Üniversitesi.
Morokvasic, M. (1984). The overview: Birds of Passages are also Women, International Migration Review. Women in Migration. Special Issue 18, no. 4, 886-907. DOI: https://doi.org/10.1177/019791838401800402
Safran, W. (1991). “Diasporas in Modern Societies: Myths of Homeland and Return,” Diaspora 1, 83–99. DOI: https://doi.org/10.1353/dsp.1991.0004
Shami, S. (2000). “Prehistories of Globalization: Circassian Identity in Motion,” Public Culture, 12/1, 177-204. DOI: https://doi.org/10.1215/08992363-12-1-177
Shami, S. (1998). “Circassian Encounters: The Self as the Other in the Production of Homeland in the Caucasus,” Development and Change, 29, 614-46. DOI: https://doi.org/10.1111/1467-7660.00093
Sunata, U (2020). Hafızam Çerkesce: Çerkesler Çerkesliği Anlatıyor, İletişim
