Yeni Ekonomik Paradigma: Evrensel Temel Gelir

  • Nurbay Sey Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Bolu/Türkiye https://orcid.org/0000-0003-4125-8297
  • Çağrı İşler Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü, Bolu/Türkiye https://orcid.org/0000-0001-9826-6437
Anahtar Kelimeler: evrensel temel gelir, gelir dağılımı, sosyal harcamalar

Özet

Üretimde teknolojinin hızla artması ile robotların insanların mesleklerini ellerinden alacakları ve bu durumun büyük bir toplumsal soruna yol açacağı fikri öne çıkmaya başlamıştır. Böyle bir durum karşısında hem insanların temel geçimlerini sağlayabilecekleri ölçüde gelire, hem de toplumsal barışın korunmasına ihtiyaç duyulacaktır. Bu noktada evrensel temel gelir fikri öne çıkmaktadır. Evrensel temel gelir; toplumdaki her bireye koşulsuz ve düzenli olarak ödenen para miktarı olarak tanımlanabilir.  Bu çalışmada da evrensel temel gelir teorisi birçok yönü ile ele alınmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda evrensel temel gelirin kapsamı ve motivasyonu ortaya konmuş ve evrensel temel gelirin hem işçiler hem de sermaye sahipleri için sağlayacağı avantajlar ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Yine bu çalışma kapsamında temel gelirin finansmanını sağlamanın mümkün olduğu devletlerin yaptıkları sosyal harcamalar dikkate alınarak ortaya konmuştur. Çalışmada ayrıca temel gelire ilişkin eleştiriler ve bu eleştirilere verilen cevaplar da değerlendirilmiştir. Yine bu çalışmada evrensel temel gelire ilişkin yapılan pilot uygulamalar ve sonuçları analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuç bölümünde ise temel gelirin tutarlı olduğu fakat mevcut hali ile evrensel düzeyde eş zamanlı uygulanmasının henüz mümkün olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

##plugins.generic.paperbuzz.metrics##

Ölçüm Çağırılıyor ...

Referanslar

Anik, G. (2016). System upgrade V2.016: Solutions for a failing economy, wealth distribution, declining democracy, climate change, and robots that steal jobs. Lightning Source Inc.

Blattman, C., Fiala, N., & Martinez, S. (2014). Generating skilled self-employment in developing countries: Experimental evidence from Uganda. The Quarterly Journal of Economics, 129(2), 697-752. DOI: https://doi.org/10.1093/qje/qjt057

Bregman, R. (2017). Utopia for realists: How we can build the ideal world. Hachette.

Bullough, O. (2018). Moneyland: Why thieves and crooks now rule the world and how to take it back. Profile Books.

Dünya Bankası. (n.d.). Income share held by highest 10%. Retrieved July 01, 2024 from https://databank.worldbank.org/metadataglossary/world-development-indicators/series/SI.DST.10TH.10

Dünya Bankası. (n.d.). Population ages 65 and above (% of total population). Retrived August 07, 2024 from https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.65UP.TO.ZS?most_recent_value_desc=true

Frey, C., & Osborne, M. (2017). The future of employment: How susceptible are jobs to computerisation? Technological Forecasting & Social Change, 114, 254-280. DOI: https://doi.org/10.1016/j.techfore.2016.08.019

Folbre, N. (2021). The rise and decline of patriarchal systems: An intersectional political economy. Verso Books.

Gentilini, U., Grosh, M., Rigolini, J., & Yemtsov, R. (2020). Exploring universal basic income. In Exploring universal basic income: A guide to navigating concepts, evidence, and practices. Dünya Bankası. DOI: https://doi.org/10.1596/978-1-4648-1458-7

Henley, J. (2020,7 May ). Finnish basic income pilot improved wellbeing, study finds. Guardian Newspaper. https://www.theguardian.com/society/2020/may/07/finnish-basic-income-pilot-improved-wellbeing-study-finds-coronavirus

Hoynes, H., & Rothstein, J. (2019). Universal basic income in the United States and advanced countries. Annual Review of Economics, 11, 929-958. DOI: https://doi.org/10.1146/annurev-economics-080218-030237

Lowrey, A. (2019). Give people money: How a universal basic income would end poverty, revolutionize work, and remake the world. Crown.

Manyika J., Lund S., Chui M., Bughin J., Woetzel J., Batra P., Ko R., & Sanghvi, S. (2017). Jobs lost, jobs gained: What the future of work will mean for jobs, skills, and wages. McKinsey ve Company.Up To Date. Retrived July 16,2024 from https://www.mckinsey.com/featured-insights/future-of-work/jobs-lost-jobs-gained-what-the-future-of-work-will-mean-for-jobs-skills-and-wages

Murray, C. (2016). In our hands: A plan to replace the welfare state. Rowman & Littlefield.

OECD. (n.d.). Old-age dependency ratio. Retrived August 07, 2024 from https://www.oecd.org/en/data/indicators/old-age-dependency-ratio.html

OECD. (n.d.). Social spending. Retrived June 4, 2024 from https://data.oecd.org/socialexp/social-spending.htm

Our World In Data. (n.d.). Income share of the richest 1% (before tax), 1980 to 2022. Retrived July 01, 2024 from https://ourworldindata.org/grapher/income-share-top-1-before-tax-wid?tab=chart&time=1980..latest&country=~USA

Roosma, F. (2022). A struggle for framing and interpretation: The impact of the ‘basic income experiments’ on social policy reform in the Netherlands. European Journal of Social Security, 24(3), 192-212. DOI: https://doi.org/10.1177/13882627221109846

Standing, G. (2017). Basic income: And how we can make it happen. Penguin

Stern, A. (2016). Raising the floor: How a universal basic income can renew our economy and rebuild the American dream. Public Affairs.

Suri, T. (2020. November 15). Universal basic income helped Kenyans weather COVID-19 - but it’s not a silver bullet. The Conversation. https://theconversation.com/universal-basic-income-helped-kenyans-weather-covid-19-but-its-not-a-silver-bullet-147680

Treisman, R. (2021, March 4). California program giving $500 no-strings-attached stipends pays off, study finds. npr. https://www.npr.org/2021/03/04/973653719/california-program-giving-500-no-strings-attached-stipends-pays-off-study-finds

Van Parijs, P., & Vanderborght, Y. (2017). Basic income: A radical proposal for a free society and a sane economy. Harvard University Press. DOI: https://doi.org/10.4159/9780674978072

Vereckey, B. (2020, October 01). How a universal basic income stabilized Kenyans in bad times.MIT Management Sloan School. https://mitsloan.mit.edu/ideas-made-to-matter/how-a-universal-basic-income-stabilized-kenyans-bad-times

World Inequality Database. (n.d.). Richest 10% income share, 1980-2020. Retrived July 01, 2024 from https://wid.world/

Wright, E. (2020). Envisioning real utopias. Verso Books

Yayınlanmış
2024-09-29
Nasıl Atıf Yapılır
Sey, N., & İşler, Çağrı. (2024). Yeni Ekonomik Paradigma: Evrensel Temel Gelir . Teorik Ve Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi , 6(3), 196-213. https://doi.org/10.37241/jatss.2024.110