Yayın Etiği 

JATSS'ın etik beyanı, www.publicationethics.org  adresinde bulunan Yayın Etiği Komitesi'nin (COPE) Davranış Kuralları yönergelerine dayanmaktadır. Bu dergi, COPE Temel Uygulamalarını  https://publicationethics.org/core-practices  takip eder.

Ayrıca Derginin etik gözetim politikası Yayın Etiği Komitesi’nin (COPE), Açık Erişim Dergileri Dizini’nin (DOAJ), Açık Erişim Bilimsel Yayıncılık Derneği’nin (OASPA) ve Dünya Tıbbi Editörler Birliği’nin (WAME), bilimsel yayınlar için en iyi uygulama ve şeffaflık ilkelerini izlemektedir.

Yazar(lar) , Hakem(ler) ve Editör ile İlgili Etik Kuralların Kapsamı

Yazar(lar)la ilişkiler ve Yazar(lar)ın Etik Sorumlulukları

• Yazarlık Süreci

JATSS’a makale gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:

Makale gönderen tüm yazarların çalışmalarını etiğe saygılı bir şekilde yürüttüğünü düşünüyor ve varsayıyoruz. İlk editör incelememiz ve/veya çift-kör hakemlik süreci sırasında bunun aksi ispatlanırsa, incelenen makale yayınlanmayacaktır.

Yayınlanmak üzere bir makaleyi kabul etme veya reddetme kararları, yalnızca makalenin önemine, özgünlüğüne, açıklığına ve çalışmanın derginin görev alanına uygunluğuna dayanır. Ayrıca bknz. GUIDELINES: A Short Guide to Ethical Editing for New Editors. s.4, Aralık 25, 2022 de

https://publicationethics.org/resources/guidelines/short-guide-ethical-editing-new-editors  den erişildi.

Sadece sorumlu yazar değil, makalenin tüm yazarları iletişime dâhil edilir (örneğin,  tüm yazarlara gönderinin alındığı bilgisi verilir).

Yayın için gönderilen makale taslaklarının mümkün olduğunca hızlı bir şekilde editör ve hakemlerin kontrolünden geçirilmesi ilke olmakla birlikte, derginin yayınlanmasına az bir süre kala yollanan taslakların yayın sürecinin vaktinde tamamlanması beklenmemelidir. Hakem değerlendirmesi süreci her zaman beklenmedik uzatmalara neden olabilir. Bu nedenle dergide yayınlanmak üzere makale gönderirken bir sonraki sayının yayın tarihinden en az bir ay önce yollanması uygun olacaktır.

Yazar bilgileri formunda (dergi Makale Şablonu’nun son sayfasıdır) makale hazırlanırken araştırma ve yayın etiğine uyulduğuna dair ifadeye yer vermelidir. Yazar(lar) hakem değerlendirme sürecinin sonucunu beklemekle yükümlüdür.

JATSS’a gönderilen tüm makaleler çift kör hakemlik inceleme sürecine tabi tutularak değerlendirilir.

Yazarlar, çalışmalarının kalitesi dışında herhangi bir faktör nedeniyle ayrımcılığa uğramayacaktır. Çift taraflı kör inceleme süreci istisnasız uygulanacaktır.

JATSS, yazarlardan yayın sürecine ilişkin olarak hiçbir aşamada ücret talep etmemektedir.

Bu karar her takvim yılı başında yeniden gözden geçirilecektir. Değişiklik durumunda derginin web sayfasından o yılın ilk sayısından iki ay önce ilan edilecektir.

Telif Hakkı Devir Sözleşmesi Formu tüm yazarlar tarafından imzalanmalı ve taranarak Journal of Applied and Theoretical Social Science’a makale başvurusu sırasında makale ile birlikte Yüklenecek Dosya İçeriği butonu altında yer alan “Telif Hakkı Devir Sözleşmesi” seçeneğini işaretleyerek ayrıca yüklenmelidir.

• Yazar(lar)ın Görevleri
• Bilgilendirme (Reporting) standartları

Araştırma makalelerinde araştırmanın yazar(lar)ı, yapılan çalışmanın sonuçlarının net ifadelerle açıklamasını sunmalı ve ardından çalışmanın önemine dair nesnel bir tartışma yapmalıdır. Makale, başkalarının çalışmadan yararlanmasına izin vermek için yeterli ayrıntı ve referansları içermelidir.  Derleme makaleleri net ifadeler taşımalı, nesnel ve kapsamlı olmalıdır. Gerçeği saptırmak veya bilerek yanlış ifadeler kullanmak etik olmayan davranışlar oluşturur ve kabul edilemez.  Yazarların gönderdikleri çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Tüm yazarlar araştırmaya kayda değer ölçüde katkıda bulunmalıdır.  Yazarlar, makalelerinde yararlandıkları kaynaklara doğru biçimde atıf yapmalı ve derginin belirlemiş olduğu ‘Yazar Rehberi’ne uygun olarak makalelerini hazırlamalılardır.

• Veri Erişimi, Verilerin Saklanması ve Yeniden Üretilebilirliği

Yazar(lar)dan taslak makale(manuscript) ile birlikte çalışmalarının ham verilerini sunmaları istenebilir. Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilmesi durumda,  yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri yayın ve danışma kurulu, alan editörü ve (gerekirse) makaleyi değerlendiren hakem(ler)e sunmaya hazır olmalıdır. Yazar(lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye sahip olmalıdır.

 

• Özgünlük ve İntihal

Yazar(lar), dergiye tamamen orijinal eserler göndermeye dikkat etmelidirler.  Başkalarının çalışmalarında geçen sözleri kullanmışlarsa, bunları uygun şekilde alıntılamalıdırlar.  Makalenin hazırlanmasında doğrudan yararlanılan yayınlara atıf yapılmalıdır. Makalenin benzerlik oranının %20 den fazla olması durumunda makale IThenticate raporu ile beraber yazar(lar) a iade edilir.

• Çoklu, Yinelenen, Yedekli (Redundant) veya Eşzamanlı Yayın Gönderiminde Bulunmak

Özünde aynı araştırmayı anlatan makaleler birden fazla dergide ilk yayınmış gibi (primary publication)  yayınlanmamalıdır. Bu nedenle, yazar(lar) daha önce başka bir dergide yayınlanmış bir makaleyi değerlendirilmek üzere göndermemelidir.

JATSS a gönderilen makaleler diğer dergilere daha önce gönderildi ve ret edildiyse önceki gönderiler hakkında bilgi verilmelidir (örneğin, derginin adı, hakem(ler) yorumları JATSS’a bildirilmelidir).

Bir makale JATSS dışında bir dergiye yayınlanmak üzere aynı anda gönderilmemelidir. Bu yayın etiği açısından kabul edilebilir bir davranış değildir.  Bir makalenin herhangi bir dergide yayınlanmak için gönderilebilmesi için önce mevcut başvurunun reddedilmesi gerekir. Başka bir yerde yayınlanan makalelerin orijinali veya çevirileri JATSS’da yayınlanmak üzere kabul edilmez.

Makale yazarların yüksek lisans tezinden, doktora tezinden ya da yürütücüsü olduğu bir projeden üretilmişse bu durum makale metninde belirtilmelidir.  Projede araştırmacı veya bursiyer olarak çalışmış olan kişiler ancak yürütücünün yazılı izni ile kendi isimleriyle yayın yapabilir. Tek bir çalışmadan birden fazla makale çıkartmak bazı durumlarda mümkün olmakla birlikte böyle bir durumda her birinin kendi içinde ve diğerlerinden farklı olarak bir bütünlüğe sahip olması şarttır.

• Dergiye Gönderilen Makalede Yazarlık Ölçütleri

Dergiye gönderilen makalelerde sadece yazar olma vasfını taşıyan kişilerin isimlerine yer verilmeli içeriğe anlamlı bir katkı sağlamayan kişiler yazar olarak belirtilmemelidir. Sorumlu yazar, tüm ortak yazarların yazar listesine dâhil edildiğinden emin olmalıdır.  Her yazarın araştırmaya ve yayına katkısının beyan edilmesi zorunludur. Bu katkılar; Taslağın hazırlanma sürecini, çalışmanın verilerinin toplanmasına, makalenin yazılmasına, başvuru, düzeltme ve yeniden başvuru sürecini kapsar. (Detaylı bilgi için Bknz: Yazar Puanlama Formu). Yazar(lar) dergi web sayfasında yazar rehberi kısmında yer alan Yazar Puanlama Formunu doldurup imzalayarak makalenin nihai versiyonunu görüp onayladıklarını ve yayına sunma konusunda diğer yazar(lar)la aynı fikirde olduklarını deklare etmiş olurlar.

Makalenin ortak yazarları dışında bir veya birden fazla şahıs taslak metni bilgisayarda yazma, verileri bilgisayara girme, imla hatalarını düzeltme vb. konularda destekte bulundu ise bu kişi veya kişiler yazar olarak bildirilmemelidir. Ancak makalede “Teşekkür” kısmında kendilerine teşekkür edilmelidir.  Teşekkür kısmına referanslardan önce, makalenin sonunda ayrı bir bölüm olarak yer verilmelidir.

Akademik Yayıncılıkta Yapay Zeka Kullanımıyla İlgili Temel İlkeler

JATSS’ın yayın politikasına göre bir makalenin yazar(lar)ı yapılan çalışmadan ve içeriğinin geçerliliği, doğruluğu ve tutarlılığından sorumlu olmalıdır. Bu nedenle:

1. Bir makalenin özü ve literatür taraması da dahil olmak üzere hiçbir kısmının yapay zekayla bağlantılı uygulamalar kullanılarak hazırlanmasına izin verilmemektedir.
2. Makalede yayınlanan sonuçların üretilmesi ve sunulmasında yapay zekayla bağlantılı uygulamalar kullanılmasına izin verilmemektedir.
3. Metin içindeki istatistiklerin sunumunda yapay zekayla bağlantılı uygulamalar kullanılmasına izin verilmemektedir.
4. Yapay zekayla bağlantılı uygulamalar kullanılarak hazırlanan grafik, şekil ve resimlerin sunumu ve yayınlanmasına izin verilmemektedir.
5. Bir makalenin dil ve okunabilirliğini geliştirmek için yapay zekayla bağlantılı uygulamalar kullanılması kabul edilebilir. Bunun nedeni söz konusu uygulamaların yeni içerik yaratmaktan ziyade yazar tarafından yaratılan içeriği kullanarak yazım hataları ve grameri geliştirmek için zaten kullanımda olan standart araçları yaptığı işi tekrar etmesidir. Yazar(lar) hala orijinal çalışmadan sorumlu olmaya devam eder.

• Açığa Vurma ve Çıkar Çatışmaları

Yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri baş editöre hitaben yazılacak bir açıklanma mektubunda açıklanmalı ve bu mektupta dergi sistemine makale ile birlikte yüklenmelidir. Bu mektupta Yazar(lar)  makaledeki yorumları ve sonuçları etkilediği şeklinde değerlendirilebilecek her türlü çıkar çatışmasını/çıkar çakışmasını açıkça ortaya koymalıdır.

Açığa vurulması gereken potansiyel çıkar çatışmalarına örnek olarak yazar(lar)ın makaleyi hazırlama sürecinde aldığı ücret, eğitim hibeleri veya diğer fonlar vb. şeklindeki dış finansal destekler,  kişisel veya profesyonel ilişkiler ve bağlılıklar, danışmanlıklar, şirket ortaklığı veya hisse sahipliği, ücretli uzman tanıklığı, patent hakkı,  lisanslama düzenlemeleri, konuyla ilgili taraflı bilgi veya inançlar ortaya konulduğunu düşündürtebilecek çeşitli sivil toplum kuruluşlarına üyelikler sayılabilir Detaylı bilgi için Bknz. Discussion Document on handling competing interests.  Ocak 03, 2023 de https://publicationethics.org/resources/discussion-documents/3-handling-competing-interests-january-2016, den erişildi.

Eğer bir araştırma dışarıdan destek alınarak yürütüldü ise bunun sonucunda yapılan yayından destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar (katkıları detaylandırılarak) sıralanmalıdır. Çalışma için alınan tüm mali destek kaynakları hibe numarası verilerek açıklanmalıdır.

• Kaynakların Kabulü

Yazar(lar), makalelerini hazırlarken bilimsel bir çalışmanın belli başlı kaynakları olarak kabul edilen kitaplardan, akademik dergilerden, Tezlerden, düzenleyici mevzuattan, resmi tutanaklardan, kongre, sempozyum bildirilerinden, raporlardan, akademik yayın yapan internet sitelerindeki yayınlardan alıntı yapmalıdır.

• Deneklerin Kullanımı ve Etik Kurul İzni Gerektiren Araştırmalar

Ne tür bir çalışmanın etik onay gerektirdiğine ilişkin düzenlemeler dünya çapında farklılık göstermektedir. Bazı ülkelerde tüm çalışmalar etik onay gerektirirken diğer bazı ülkelerde ise böyle bir uygulama yoktur.  Bu durum dergilerin bağımsız etik onay için belirlediği şartları karşılamayan çalışmaları içeren makalelerin dergilere gönderilmesine ve yerel düzenlemelerin yanlış anlaşılması nedeniyle makalenin reddedilmesine yol açabilir.

COPE, böyle bir makaleyi gözden geçiren editörlerin, editoryal inceleme sırasında uygulayacağı kriterlere ilişkin öneriler getirmiştir.  Bu öneriler dikkate alınarak JATSS tarafından takip edilebilecek esaslar aşağıda sıralanmıştır.  ( Daha fazla bilgi için Bknz.  Guidance for Editors: Research, Audit and Service Evaluations, Şubat 01, 2023 de https://publicationethics.org/resources/guidelines-new/guidance-editors-research-audit-and-service-evaluations , s.1-2 den erişildi.

Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,

İnsan ve hayvanların (materyal/ veriler dâhil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,

İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,

Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,

Kişisel verilerin korunması gereğince retrospektif çalışmalar

Etik Kurul İzni İle İlgili Önemli Bilgiler

• Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış Onam Formu’nun alındığının belirtilmesi,
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi,
• Dergide yayımlanacak makalelerde etik kurul izini ve / veya yasal / özel izin  alınması gerekli ise, iznin hangi kurumdan, hangi tarihte ve hangi karar veya sayı numarası ile alındığı açıkça sunulmalıdır.
• Çalışma insan ve hayvan deneklerinin kullanımını gerektiriyor ise çalışmanın uluslararası deklerasyon, kılavuz vb. uygun gerçekleştirildiği beyan edilmelidir.

Yerel yasa veya yönetmeliklerle ilgili şüphe oluşursa, editörler yazar(lar)la bu konuyu netleştirmek için yazar(lar)dan açıklayıcı yazı veya o ülkedeki bireysel araştırma etik komitesinden veya araştırma etiği yetkilisinden araştırma hakkında bir mektup vermelerini isteyebilir. 

• Yazar(lar)ın Hakem Değerlendirmesi Sürecine Katılımı

Yazar(lar), hakem değerlendirmesi sürecine katılmak ve baş editör veya alan editörlerinin ham veri, açıklama ve etik onayın belgelenmesi (proof of ethics approval) ve telif hakkı izinlerinin belgelenmesine yönelik taleplerine derhal yanıt vererek tam işbirliği yapmakla yükümlüdür.

Yazar(lar)ın kullandığı Telife bağlı materyaller (Web dahil) için telif hakları düzenlemelerine uyması gerekmektedir. Bu konudaki tüm hukuki, mali ve cezai sorumluluk yazar(lar)a aittir.

Hakem(ler) tarafından "revizyon gerekli" kararı verilmesi durumunda yazar(lar), hakem(ler)in yorumlarına, hakem(ler)in hiçbir öneri ve eleştirisini atlamadan sırayla ve zamanında yanıt vermelidir.

Yazar(lar)ın, hakem(ler)e iletilmek üzere değişiklikleri üzerinde farklı bir renkle yaptıkları makale metnini ve yazarın hakeme cevabı formunu dergi sistemine yüklemeleri gerekmektedir.  Makalelerini verilen son tarihe kadar gözden geçirip dergiye yeniden yüklemedikleri takdirde makale ret edilecektir.

• Yayınlanan Makalelerdeki Temel Hatalar (Geri Çekmeler ve Düzeltmeler)

Tüm yazarlar, makaleleri yayınlanmadan önce gördükleri hataları metinden çıkarmak veya düzeltmekle yükümlüdür. Makaleleri yayınlandıktan sonra ise yayınlanmış çalışmalarında önemli hatalar veya yanlışlıklar fark ettiklerinde, derginin baş editörünü veya alan editörlerini derhal bilgilendirmelidirler.  Sorumlu yazar makalenin içerdiği yazım hatasını/hatalarını düzeltmek veya makaleyi geri çekmek için derginin baş editörü veya alan editörleriyle işbirliği yapmakla yükümlüdürler. Tüm yazarlar, makaleleri yayınlandıktan sonra gördükleri hataların beş iş günü içerisinde çıkarılmasını veya düzeltilmesini istemekle yükümlüdür.  Baş editör veya alan editörleri, yayınlanan bir makalenin önemli bir hata veya yanlışlık içerdiğini üçüncü bir kişiden öğrenirse, makaleyi derhal düzeltmek veya geri çekmek veya makalenin doğruluğuna dair yazar(lar)dan yükümlülüğünü yerine getirmesini ister.

Derginin izlediği yazarlık ve katkıda bulunma politikaları hakkında daha detaylı  bilgi için Bknz. Şubat 05, 2023 de

https://publicationethics.org/authorship?utm_source=website&utm_medium=pdf&utm_campaign=pot  den erişildi.

Hakemler İle ilişkiler ve Hakemlerin Etik Sorumlulukları

 

• Çift Kör Hakemlik Yöntemi Süreci

Makale baş editörün görevlendireceği ilgili alan editörü tarafından hakem değerlendirmesi sürecine alınır.

Kimlerin hakem olarak atanacağı ilgili alan editörü ve gerekirse ilgili yayın ve danışma kurulu üyesi/üyelerinin de görüşü alınarak belirlenir. Alan editörü tarafından hakemler görevlendirilir.

Ön inceleme sürecindeki kontrollerden başarıyla geçen makale kör hakemlik değerlendirme sürecine girer. Hakem(ler)le yazışmaları baş editör veya alan editörü yürütür. İlgili alan editörünün yazışmaları yürütmesi öncelikli tercihtir.

Dergiye gönderilen tüm yazı metinleri hakem(ler)lerin ve yazar(lar)ın isimlerinin karşılıklı olarak gizlendiği (çift körleme yöntemi) kullanılarak değerlendirilir.

Hakem(ler)e yazar(lar) ın kimliği, yazar(lar)a hakem(ler)in kimliği hakkında bilgi verilmez.

Hakem(ler) yazar(lar) ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar derginin editoryal yapısı aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve makale tam metinlerine ilişkin hakem yorumları alan editörü tarafından web sayfasında oluşturulan mekanizmalar aracılığıyla yazar(lar)a iletilir.

Bir hakem tarafından olumlu, diğer hakemden olumsuz olarak değerlendirilen çalışma üçüncü hakeme gönderilir.

Yazar(lar) la aynı kurumda çalışan bir öğretim elemanı hakem olamaz.

Hakemler sadece yeterli bilgi ve deneyim sahibi oldukları alanlarla ilgili çalışmaları değerlendirmeyi kabul etmelidir.

Hakemler değerlendirmelerini yaparken gizlilik ve tarafsızlık ilkelerine bağlı kalmalıdır.

Hakemler değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, JATSS’ın ilgili editörünü bilgilendirerek alınan karara uygun şekilde hareket etmeli, gerekirse makalenin hakemliğinden çekilmelidir.

Hakemler inceledikleri çalışmaları gizlilik ilkesi gereğince koruma altında tutarak JATSS’ın editörlerinin onay verdiği kişiler hariç hiç kimse ile paylaşmamalıdırlar.

İlgili belgeler makale yayınlandıktan sonra da hakemlerin sorumluluğu altındadır. Bunları güvenli bir konumda saklamak hakemlerin yükümlülüğüdür.

Hakemler değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir.

Değerlendirmeler yapıcı ve nazik bir dille yapılmalıdır. Düşmanca ifadeler, alay ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapılmamalıdır.

Baş editör veya ilgili alan editörü hakem(ler)in yazdığı rapor üzerinde yazım yanlışları, dilbilgisi ve dil kullanım hataları dâhil hiçbir düzetme yapmaz.  Bu tip bir düzeltmenin bile hakem(ler)in makalenin kalitesi, içeriği veya fikri geçerliliği hakkındaki görüşünü veya yargısını değiştirebileceği kabul edilmektedir.

Düşmanca, iftira niteliğinde, duygusal, saldırgan ve etik olmayan veya uygunsuz yorumlar yapan ve bunları düzeltmeyi ret eden hakem(ler), bunun kabul edilemez olduğu konusunda bilgilendirilir ve hakem havuzundan çıkarılır.

Hakemlerin raporlarında kullanacağı üslup, dil kalitesi ve yorumları yapıcı, nazik ve açık olmalıdır.

Bknz. COPE Guidelines: Editing peer reviews, s.4 Şubat 10, 2023 de https://publicationethics.org/sites/default/files/editing-peer-reviews-cope-guideline.pdf   den erişildi.

Hakemler, editöre ve yazar(lar)a makalenin geliştirilmesi için tavsiyelerde bulunmak amacıyla zamanlarını ve uzmanlıklarını gönüllü olarak harcamaktadır.   Bu nedenle, makalede revizyon isteyen hakem(ler)e tekrar talep etmesi halinde makalenin düzeltilmiş son halini görme ve onaylama fırsatı verilir.

Hakem değerlendirme sürecinin detayları JATSS web sayfasında ayrıca bir başlık altında anlatılmıştır.

• Hakemlerin Görevleri
• Editoryal Kararlara Katkı

Hakem değerlendirmesi süreci,  akademik yayıncılık için merkezi önemdedir. Hakem değerlendirmesi editörlerin editoryal kararları vermelerine yardımcı olur.

• Çabukluk

Hakem inceleme isteğini kendisine verilen süre içinde kabul veya ret edebilir. Hakem bir inceleme isteğine 7 gün içinde yanıt vermediğinde, kendisine e-posta aracılığıyla hatırlatma gönderilir.  Bu süre içerisinde hakemliği kabul eder veya reddeder. Hatırlatmadan sonra 3 gün içinde yine bir yanıt gelmezse hakem ataması iptal edilir. Yeni bir hakem atanır. Hakemliği kendisine verilen süre içerisinde tamamlayamayacağını düşünen veya kendisine gönderilen bir makale taslağını değerlendirme konusunda kendisini yetersiz hisseden hakem vakit kaybetmeden inceleme davetini reddetmeli ve alan editörünü veya baş editörü bilgilendirmelidir.

• Gizlilik

 

Hakem tarafından incelenmek üzere kabul edilen tüm makalelerin gizlilik taşıdığı düşünülmelidir; Hakem tarafından başkalarına gösterilmemeli veya başkalarıyla tartışılmamalıdır. Bu koşul, makale taslağını inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir.

• Nesnellik Standartları

Hakem incelemeleri objektif bir şekilde yapılmalıdır. Tespit edilen hususlar, destekleyici çıkarımlarla açıkça ifade edilmelidir. Böylece hakemin yazdığı rapor yazar(lara)a makalelerini geliştirmelerinde yardımcı olmalıdır.

• Kaynakların Kabulü

Hakemler, yazar(lar) tarafından atıfta bulunulmamış fakat yazar(lar)ın makalelerini geliştirmesine yardımcı olacak yayınlanmış çalışmalar varsa yazacakları raporda belirtmelidir. Yazar(lar)dan bu çalışmalara atıf yapması istenmelidir. Bir hakem ayrıca, incelenmekte olduğu makale ile hakkında kişisel bilgi sahibi olduğu (yayınlanmış veya yayınlanmamış) herhangi bir diğer çalışma arasında herhangi bir önemli benzerlik veya örtüşme tespit ederse baş editöre veya alan editörüne bildirmelidir.

• Açığa Vurma ve Çıkar Çatışmaları

Makalenin içeriğinde açıklanan çalışmayla bağlantılı olarak herhangi bir yazar, şirket veya kurumla rekabet, ortaklık veya diğer kişisel ve profesyonel ilişkiler ve bağlılıklardan kaynaklanan çıkar ilişkileri/çatışmaları olan hakemlerin, bu durumu baş editöre veya alan editörüne bildirmeleri ve editörün kararına göre gerekirse hakemliği bırakmaları icapeder.

Hakemler böyle bir durumda alan editörüne veya baş editöre alternatif hakemlerle iletişime geçip inceleme daveti gönderebilmeleri için hemen bilgi vermelidir.

Gönderilen bir makalede bulunan henüz yayınlanmamış içerik, hakemin kendi araştırmalarında kullanılmamalıdır. Hakem değerlendirmesi yoluyla elde edilen ayrıcalıklı bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve hakemin kişisel avantajı için kullanılmamalıdır. Bu, inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir.

Hakem değerlendirmesi prosedürleriyle ilgili tüm politikalar için Bknz. Şubat 15, 2023 de

https://publicationethics.org/peerreview?utm_source=website&utm_medium=pdf&utm_campaign=pot  den erişildi.

 

• Editörlerin Görevleri
• Kuralları Dürüstlükle Uygulamak ve Editoryal Bağımsızlık

 

Baş editör ve alan editörü, gönderilen makaleleri, yazar(lar)ın ırkını, cinsiyetini, cinsel yönelimini, etnik kökenini, uyruğunu, siyasi görüşünü, kurumsal bağlantılarını, dini inancını dikkate alınmaksızın inceler. Editörler makaleleri yalnızca makale derginin kapsamı ve yayın politikasına uygunluğu Dergi Makale Şablonuna uygunluğu, akademik üslup kullanımı, orjinallik, yazım ve dil, intihal kontrolü vb. yönlerinden gözden geçirir.

Derginin baş editörü ve alan editörü, benzerlik raporlarına, çift-kör hakem incelemelerine ve yasal gerekliliklere dayanarak bir makalenin yayın için yeterince iyi olup olmadığına karar verecektir. Sürecin ayrıntıları için lütfen Hakem Değerlendirme Sürecinin Detayları metnini okuyunuz. 

Baş Editör, derginin tüm editoryal içeriği ve bu içeriğin yayınlanma zamanlaması konusunda tam yetkiye sahiptir.

• Gizlilik

Baş Editör ve alan editörleri, dergiye gönderilen yazılar hakkında herhangi bir bilgiyi, ilgili yazar(lar), hakemler, potansiyel hakemler dışında kimseye açıklamayacaktır.

• Açığa Vurma ve Çıkar Çatışmaları

Baş editör, alan editörleri makale ile ilgili görüşüne başvurulan yayın ve danışma kurulu üyesi/üyeleri, gönderilen bir makalede açığa çıkan yayınlanmamış materyali, yazar(lar)ın açık yazılı izni olmadan kendi araştırma amaçları için kullanamaz.

Gönderilen yazılardan, edinilen bilgiler baş Editör, alan editörleri ve yayın ve danışma kurulu üyeleri tarafından gizli tutulacak ve kendi araştırma projeleri veya herhangi bir şekilde kendilerine kişisel kazançlar sağlamak için kullanılmayacak ve üçüncü taraflarla paylaşılamayacaktır.

Veri Paylaşımı ve Tekrarlanabilirlik Politikaları bknz. Şubat 15, 2023 de

https://publicationethics.org/data?utm_source=website&utm_medium=pdf&utm_campaign=pot  den  erişildi.

Yazar(lar) ile herhangi bir ilişkisi (olumlu veya olumsuz) olan editörler veya editör kadrosundan hiç kimse, bu yazının inceleme, kabul ve yayınlama sürecinin bir parçası olmayacaktır. Bu kişi Baş Editör ise, makaleye başka bir editör atayacak ve sürece müdahale etmeyecektir.

Çıkar çatışmaları / Çıkar çakışmaları konusunda izlenecek politikalar için detay. Bknz. Şubat 15, 2023 de

https://publicationethics.org/competinginterests?utm_source=website&utm_medium=pdf&utm_campaign=member-booklet  den erişildi.

Görevi kötüye kullanma iddiaları konusunda izlenecek politikalar için detay. Bknz. Şubat 15, 2023 de

https://publicationethics.org/misconduct?utm_source=website&utm_medium=pdf&utm_campaign=pot  den erişildi.

• Yayın Kararları

Makale baş editörün görevlendireceği ilgili alan editörü tarafından hakem değerlendirmesi sürecine alınır.

Kimlerin hakem olarak atanacağı ilgili alan editörü ve gerekirse ilgili yayın ve danışma kurulu üyesi/üyelerinin de görüşü alınarak belirlenir. Alan editörü tarafından hakemler görevlendirilir.

Yayınlanmak üzere gönderilen tüm makalelerin alanında uzman en az iki hakem tarafından hakem değerlendirmesinden geçirilmesi sağlanır.

Makale totalde derginin kapsamı ve yayın politikasına uygunluğu Dergi Makale Şablonuna uygunluğu, akademik üslup kullanımı, orjinallik, araştırmacılar ve okuyucular için taşıdığı önem, yazım ve dil, makalenin iftira içermemesi, telif hakkı ihlali yapmaması, intihal kontrolü vb., ve gelen hakem raporları bağlamında değerlendirilerek yayın kararı verilir.

Baş Editör, yayın kararını verirken alan editörü veya hakemlerle görüşebilir.

Hakem değerlendirme sürecinin detayları başlığı altında JATSS web sayfasında konu ayrıca anlatılmıştır.

• Soruşturmalara Katılım ve İşbirliği

Herhangi bir şikâyet olduğu zaman (intihal, daha önce başka bir yerde  yayınlanmış bir makalenin tekrar yayınının tespiti, makaleye katkı veren  bir yazarın dışarda bırakılarak makalenin dergiye yayınlanmak üzere sunulması, projeden üretilmiş makalelerde proje yürütücüsünün bilgisi olmadan araştırmacı ve/veya bursiyerin verileri kullanarak yayın yapması   vb.) şikayette bulunan kişi(ler)  editör.jatss@iccsor.com  adresine mail atarak şikayette bulunabilir.

Baş editör ve alan editörleri; yazar(lar)dan , hakem(ler) veya okuyuculardan gelen şikayetleri dikkatli bir şekilde inceler.  Eğer şikâyet alan editörüne ulaşılarak yapıldı ise durumdan baş editörü bilgilendirir. Yapıcı ve aydınlatıcı bir tutumla şikâyet konusu husus araştırılır. İlgili taraflara gerekli açıklayıcı yanıtları verilir.

Bir makale taslağı veya yayınlanmış makale ile ilgili bildirilen her etik dışı yayıncılık davranışı, yayınlandıktan yıllar sonra ortaya çıksa bile incelenecektir.

Editörler ya da dergi organizasyonu dışında birisi bir davranış tespit ederse, baş editörün dikkatine sunulmalıdır. Kanıtsız iddialar değerlendirmeye alınmayacaktır. Kanıt varsa, suçlanan kişiye Baş Editör tarafından ulaşılacak ve davranışını gerekçelendirme şansı verilecektir. İstenmeyen davranış kasıtlı değilse ve düzeltilebilirse, kişiye bunu düzeltme şansı verilecektir. Kanıta dayalı etik olmayan davranış kasıtlı ise, söz konusu kişi, ister yazar, ister hakem, ister derginin yayın ve danışma kurulu üyesi veya editör kadrosunun bir üyesi olsun, artık Derginin bir parçası olmayacaktır. Yazar ve / veya hakem ise gelecekteki çalışmalar kabul edilmeyecektir. Eğer bu kişi yayın ve danışma kurulunun veya editör kadrosunun bir parçasıysa kadrodan çıkartılacaktır. Etik olmayan davranışın yasal sonuçları da varsa,  yetkililer bilgilendirilecektir.

Şikayet ve itirazlar konusunda izlenecek yol konusunda Bknz. Şubat 20, 2023 de

https://publicationethics.org/appeals?utm_source=website&utm_medium=pdf&utm_campaign=pot  den erişildi.

Soruşturma sırasında etik endişenin sağlam temellere dayandığı tespit edilirse konuyla ilgili bir açıklama dergide yayınlanacaktır. Etik ihlal yapıldığı soruşturma sonunda kesinleşirse makale yayından kaldırılacaktır.
Not: JATSS, tarafından Temel uygulamalar hakkında COPE İş Akış Şemalarına uygun hareket edilecektir. Eksiksiz akış şemaları setinin en son versiyonlarına İngilizce ve Türkçe olarak Nisan 12, 2023 de

https://publicationethics.org/resources/flowcharts/turkish-all-flowcharts den erişildi.